Trwa ładowanie danych...
Carpinus betulus
Synonim lac.: Carpinus caucasica
grab pospolity
|
(c) fot. Gabriel Tomżyński TOMŻYŃSKI Szkółka Roślin |
|
|
Rodzime drzewo osiągające 15-20 m wysokości. Gatunek wykorzystywany w ogrodach i parkach do tworzenia formowanych żywopłotów i szpalerów. Wraz z bukiem najlepiej znosi strzyżenie i zacienienie spośród wszystkich krajowych drzew liściastych. Tworzy krótki, pojedynczy lub wielokrotny pień o nierównej powierzchni, zanikający w górnej części. Korona miotlasta, owalna, osiąga 10-15 m średnicy. Pień i konary pokrywa gładka, szaropopielata kora, miejscami z podłużnymi, jasnymi smugami. Młode pędy cienkie i wiotkie, lekko zygzakowate, zielone, z drobnymi przetchlinkami i włoskami. Liście eliptyczne, ciemnozielone, mają do 12 cm długości i do 7 cm szerokości. Na blaszkach liściowych widocznych jest 10-15 nerwów, ich brzegi są podwójnie piłkowane a cała powierzchnia pofałdowana jak harmonijka. Kwiaty są rozdzielnopłciowe, pozbawione okwiatu, wiatropylne, rozwijają się wraz z liśćmi pod koniec kwietnia i na początku maja. Kwiaty żeńskie są niepozorne, trudno je zauważyć, są zebrane w luźne kłosy na końcach pędów. Kwiaty męskie są zebrane w zwisające, dekoracyjne kotki długości 3-5 cm. Owoce w postaci małych, owalnych orzeszków o żeberkowanej powierzchni, zaopatrzonych w 3-5 cm długości skrzydełka. Skrzydełka są zbudowane z 3 klap, z których środkowa jest ponad dwukrotnie dłuższa od pozostałych. Orzeszki są zebrane w luźne, nastroszone, zwisające owocostany o długości 10-15 cm, dojrzewają we wrześniu i październiku. Dojrzałe owoce stanowią pokarm grubodzioba (syn. pestkojad, grabołusk). Jesienią liście grabu żółkną, brązowieją i opadają. Ale u młodych roślin część zaschniętych liści utrzymuje się na gałęziach aż do wiosny. Preferuje gleby żyzne, ciężkie, umiarkowanie wilgotne, wapienne. Tworzy zespoły leśne zwane grądami. Rośnie stosunkowo wolno, jest też zaliczany do drzew krótkowiecznych. W wieku 80-90 lat osiąga swoją maksymalną wysokość. Dożywa zwykle nie więcej niż 100-120 lat. Jest jednym z najważniejszych rodzimych gatunków liściastych stosowanych do tworzenia żywopłotów, szpalerów, łuków, labiryntów i wszelkiego rodzaju rzeźb ogrodowych. Intensywnie cięte rośliny dają liczne odrośla i pozwalają szybko uzyskać efekt gęstych zielonych ścian.
| zasięg geograficzny |
Europa, Azja Mniejsza, Kauzkaz |
|---|---|
| grupa roślin |
liściaste |
| grupa użytkowa |
liściaste drzewa |
| forma |
drzewo |
| siła wzrostu |
wzrost typowy dla gatunku |
| pokrój |
szerokostożkowy |
| docelowa wysokość |
od 15 m do 20 m |
| barwa liści (igieł) |
jasnozielone ciemnozielone |
| zimozieloność liści (igieł) |
liście opadające na zimę |
| rodzaj kwiatów |
kwiatostan |
| barwa kwiatów |
kremowe |
| pora kwitnienia |
kwiecień maj |
| owoce |
brązowe skrzydlaki |
| pora owocowania |
wrzesień październik |
| nasłonecznienie |
stanowisko cieniste stanowisko półcieniste stanowisko słoneczne |
| wilgotność |
podłoże umiarkowanie wilgotne |
| ph podłoża |
odczyn zasadowy |
| rodzaj gleby |
przeciętna ogrodowa próchniczna gliniasta |
| walory |
ładne jesienne zabarwienie odporność na zanieczyszczenia ozdobne z liści/igieł |
| zastosowanie |
ogrody przydomowe parki zadrzewienia krajobrazowe szpaler żywopłot w grupach |
| strefa |
5a |
