Sambucus nigra 'Madonna'
bez czarny 'Madonna'
(c) fot. Bronisław Szmit SZMIT Szkółka |
|
Duży, gęsty, wyprostowany krzew o pstrych liściach. Czasem niewielkie, krótkopniowe drzewko z okrągłą, kopulastą koroną i obwisającymi gałęziami. Rośnie wolniej niż gatunek i inne odmiany. Dorasta do 2-3 m wysokości. Pędy wzniesione, grube, jasnoszare, często łukowato wygięte. Stara kora szara, głęboko bruzdowana i korkowata. Liście złożone, do 30 cm długości, zbudowane z 5-7 jajowatoeliptycznych listków, do 10 cm długich, ostro zakończonych, brzegiem ząbkowanych, jasnozielonych, z nieregularną, szeroką, białokremową obwódką, często zajmującą większą część lub całą powierzchnię listka. Roztarte wydzielają charakterystyczny ostry zapach. Kwiaty drobne, kredowobiałe, zebrane w talerzowate baldachy o średnicy 10-20 cm, ostro pachnące, chętnie odwiedzane przez motyle. Kwitnie od maja do lipca. Owoce niewielkie, kuliste jagody, dojrzałe – błyszczące, granatowoczarne, bardzo soczyste. Dojrzewają od sierpnia do października. Owoce są chętnie zjadane przez ptaki, które przyczyniają się do ich rozsiewania. Zawierają witaminy A, B i C oraz dużo przyswajalnego cukru i potasu, są używane na przetwory i jako dodatek do potraw. Krzew niewymagający, odporny na suszę oraz zanieczyszczenia miejskie i przemysłowe. Całkowicie mrozoodporny. Preferuje żyzne, próchniczne i wilgotne gleby, o dużej zawartości azotu i wapnia, ale rośnie także na piaszczystych i suchych, chociaż nieco słabiej. Może rosnąć na stanowiskach słonecznych i w półcieniu. Słońce może nieco przepalać liście, ale w cieniu liście są słabiej wybarwione. Krzew do stosowania w dużych parkach i terenach zieleni publicznej. Daje ciekawy efekt kolorystyczny. Może być używany do zadrzewiania nieużytków. Podobne odmiany, różniące się szerokością i kształtem żółtozłocistego marginesu na liściach to S. nigra 'Aureomarginata', 'Naomi'
pochodzenie |
odkrywca, hodowca (selekcjoner): M. Slappendel, 1986 Boskoop, Holandia (The Netherlands) |
---|---|
grupa roślin |
liściaste |
grupa użytkowa |
liściaste krzewy |
forma |
małe drzewo lub duży krzew |
siła wzrostu |
wzrost typowy dla gatunku |
pokrój |
krzewiasty wyprostowany |
docelowa wysokość |
od 2 m do 3 m |
barwa liści (igieł) |
wielobarwne, pstre lub obrzeżone |
zimozieloność liści (igieł) |
liście opadające na zimę |
rodzaj kwiatów |
pojedyncze kwiatostan |
barwa kwiatów |
kremowe białe |
pora kwitnienia |
czerwiec |
owoce |
czarne jadalne kuliste |
pora owocowania |
sierpień wrzesień październik |
nasłonecznienie |
stanowisko półcieniste stanowisko słoneczne |
wilgotność |
podłoże umiarkowanie wilgotne podłoże wilgotne roślina tolerancyjna |
ph podłoża |
roślina tolerancyjna |
rodzaj gleby |
przeciętna ogrodowa roślina tolerancyjna |
walory |
odporność na zanieczyszczenia ozdobne z liści/igieł |
zastosowanie |
ogrody przydomowe parki rekultywacja zieleń publiczna owoce na przetwory |
strefa |
5a |
